Wspomnienie o prof. dr hab. inż. Zbigniewie Bonderku

Profesor dr hab. inż. Zbigniew Bonderek urodził się 7 listopada 1938 r. w Młoszowej. Studia odbył w latach 1956-1962 na Wydziale Odlewnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i uzyskał stopień magistra inżyniera Odlewnika. Stopień naukowy doktora nauk technicznych nadała mu w 1966 roku Rada Wydziału Odlewnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie na podstawie rozprawy doktorskiej pt. „Segregacja dendrytyczna dwuskładnikowych roztworów metali ze specjalnym uwzględnieniem rozłożenia dodatku stopowego”, a stopień doktora habilitowanego w roku 1988 Rada Wydziału Odlewnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie na podstawie rozprawy habilitacyjnej pt. „Identyfikacja i określenie struktury fazy międzymetalicznej Sr-Al-Si uczestniczącej w modyfikacji stopów Al-Si”, zatwierdzonej przez Centralną Komisję Kwalifikacyjną do Spraw Kadr Naukowych przy Prezesie Rady Ministrów decyzją z dnia 24 kwietnia 1989 roku. Tytuł profesora uzyskał w 2008 roku.

Przez wiele lat kierował Pracownią Odlewnictwa Metali Nieżelaznych w ramach obecnej Katedry Tworzyw Formierskich, Technologii Formy i Odlewnictwa Metali Nieżelaznych Wydziału Odlewnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

Profesor Zbigniew Bonderek pracował w Akademii Górniczo-Hutniczej od 1962 roku na stanowiskach, od pracownika naukowo-badawczego do profesora nadzwyczajnego. Należy  podkreślić obszerny i znaczący dorobek Profesora, który obejmuje m.in. publikacje 147 referatów i prac naukowych, 10 skryptów oraz 3 książek, a także 26 patentów. Wypromował 2 doktorów, 16 inżynierów i 105 magistrów inżynierów w tym jednego obcokrajowca i jedną dyplomatkę z podwójnym dyplomem polsko-niemieckim. Wygłosił 63 referaty na konferencjach naukowych.

Aktywna współpraca Profesora Zbigniewa Bonderka z Zakładami Przemysłowymi sprawiła, że był on uznanym autorytetem w dziedzinie odlewnictwa metali nieżelaznych. Pozwoliła także na wdrożenie szeregu rozwiązań teoretyczno-technologicznych do produkcji. Profesor w trakcie swojej pracy zawodowej prowadził współpracę z 37 zakładami przemysłowymi wdrażając lub poprawiając technologię odlewnictwa metali nieżelaznych.

Profesor Bonderek miał na swoim koncie znaczący dorobek dydaktyczno-wychowawczy. Prowadził zajęcia z 5 przedmiotów na Wydziale Odlewnictwa, a w latach 1978-1987 na Wydziale Organizacji i Zarządzania Przemysłem. W latach 1978 — 1987 pełnił funkcję zastępcy Dyrektora Instytutu Technologii i Mechanizacji Odlewnictwa. Od 1974 do 1977 był  pełnomocnikiem Dyrektora ITiMO ds. Studiów dla Pracujących. Pełnił funkcję też funkcję Kierownika Laboratorium Krystalizacji w latach 1985-1989, Kierownika Zakładu Odlewnictwa Metali Nieżelaznych od 1989 do 2007 r. W latach 1985, 1986, 1987 był członkiem Uczelnianej Komisji Rekrutacyjnej dla studentów pracujących, od 1975 do 1984 był Przewodniczącym Wydziałowej Komisji Rekrutacyjnej dla Pracujących. W latach 2001 – 2002 był członkiem Wydziałowej Komisji Akredytacyjnej, od 1983 do 1986 był Sekretarzem Zespołu Dydaktyczno-Naukowego Metalurgii i Odlewnictwa Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Przez wiele lat Profesor z powodzeniem organizował Międzynarodowe Konferencje Techniczne, których celem była popularyzacja osiągnięć naukowych w zakresie odlewnictwa metali nieżelaznych. Od 1990 roku był członkiem Sekcji Teorii Procesów Odlewniczych Komitetu Metalurgii PAN w Krakowie oraz od 1996 roku członkiem Komisji Odlewnictwa PAN w Katowicach. Był Przewodniczącym Ogólnopolskiej Sekcji Odlewnictwa Metali Nieżelaznych STOP od 1996 roku. W latach 1998 – 2000 był Przewodniczącym Rady Miasta Trzebini. W latach 1991 do 1993 był Przewodniczącym Rady Technicznej Zespołu Rzeczoznawców i Postępu Technicznego STOP. Profesor Zbigniew Bonderek wykazywał dużą aktywność w działalności naukowo-badawczej i dydaktyczno-wychowawczej. Jego dorobek naukowy wskazuje na ciągłość zainteresowań w szerokim zakresie Odlewnictwa Metali Nieżelaznych. Był pracownikiem zaangażowanym w zakresie formułowania kierunków badawczych oraz naukowych i utylitarnych zadań o czym świadczy zgłoszenie i zatwierdzenie 24 patentów. Działalność Profesora pozwoliła stworzyć wokół siebie zespół zaangażowanych współpracowników.

Był uznanym specjalistą w zakresie odlewnictwa metali nieżelaznych, nie tylko w kraju ale i za granicą o czym świadczy między innymi współpraca z Uniwersytetem w Kijowie, Doniecku i we Freibergu.

Dowodem uznania za pracę, zaangażowanie i osiągnięcia naukowo-badawcze oraz dydaktyczne jest szereg odznaczeń i wyróżnień oraz nagród:

Odznaczenia:

1. Brązowy Krzyż Zasługi, 19.09.1979 nr 2841-7971
2. Złoty Krzyż Zasługi, 31.08.1988 nr 2776-88-2
3. Srebrna Odznaka NOT 1990 nr 23869
4. Złota Odznaka NOT 1999 nr 13593
5. Złota Odznaka STOP 1992 nr 645
6. Srebrna Odznaka za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej
7. Odznaka za Zasługi dla Ziemi Kieleckiej
8. Odznaka za Zasługi dla Ziemi Radomskiej
9. 3 odznaki za zasługi dla Zakładów Odlewniczych
10. Honorowe Obywatelstwo Miasta Trzebini 31.03.2006
11. Honorowe Członkostwo Stowarzyszenia Technicznego Odlewników Polskich z 11.2007 r.

Nagrody w dziedzinie naukowo-badawczej, dydaktyczno-wychowawczej i organizacyjnej

1. Nagroda Rektora AGH za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze 1977, 1978, 1979, 1980, 1982, 1986, 1987, 1988
2. Nagroda Rektora AGH za osiągnięcia naukowo-badawcze: 1966, 1969,1971,1972,1977,1980,1981,1983,1984,1985,1986,1989
3. Nagroda Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego Nauki i Techniki II 1973
4. Nagroda Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego, 1973
5. Nagroda Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego, 1974
6. Nagroda Ministerstwa Maszyn Ciężkich i Rolniczych, 1978
7. Nagroda Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, 1979
8. Nagroda Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, 1985
9. Nagroda Ministra Obrony Narodowej za pracę nad nowymi stopami w Hucie Aluminium-Konin, 1983
10. Nagroda Ministra Obrony Narodowej za uruchomienie produkcji AlTi w Hucie Aluminium-Konin, 1983
11. Nagroda Ministerstwa Edukacji Narodowej II stopnia, 1990
12. Nagroda II stopnia NOT-Województwa Konińskiego, 1985
13. Nagroda II stopnia NOT-Oddział Wojewódzki Konin, 1986
14. Nagroda II stopnia NOT-Oddział Wojewódzki Konin, 1988

Prof. dr hab. inż. Zbigniew Bonderek, był uznanym specjalistą w zakresie odlewnictwa metali nieżelaznych oraz nauczycielem akademickim cenionym i lubianym przez współpracowników i studentów.